Việt Nam: Không chỉ cần sự hiện diện của tàu sân bay Mỹ mà còn cần kết nối với đường sắt cao tốc của Trung Quốc

Kể từ tháng 5 năm nay, Việt Nam thường xuyên đưa ra các phản đối về hoạt động của tàu nghiên cứu khoa học Trung Quốc ở Biển Đông. Ngày 25/6, tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Ronald Reagan (USS Ronald Reagan) đã đến thăm Đà Nẵng, một thị trấn quan trọng ở miền Trung Việt Nam, kỷ niệm 10 năm thiết lập “Quan hệ đối tác toàn diện” giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Một số nhà phân tích cho rằng, sau sự trỗi dậy của Trung Quốc, Mỹ và Việt Nam không chỉ có quan hệ kinh tế, thương mại ngày càng chặt chẽ hơn mà còn có chung mối lo ngại về việc mở rộng quân sự của Bắc Kinh ở Biển Đông. Việt Nam luôn phản đối các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Tuần này, bộ phim Mỹ "Barbie" sắp ra mắt trong nước đã bị chặn do xuất hiện bản đồ "đường chín đoạn" ở Biển Đông được coi là quan điểm của Trung Quốc, điều này một lần nữa làm dấy lên cuộc thảo luận. Việt Nam có chuyển sang con đường “thân Mỹ, chống Trung Quốc” vì vấn đề Biển Đông? Câu trả lời có thể là không. Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nỗ lực của Washington nhằm giành chiến thắng trước Hà Nội đã không thành công. Bởi đối với các nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam, việc duy trì chế độ là ưu tiên hàng đầu “Việt Nam không có động lực để cải thiện quan hệ với Mỹ, và Bắc Kinh biết điều này”. House (Bill Hayton) nói với giới truyền thông Mỹ. Giáo sư Tường Vũ, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ-Việt tại Đại học Oregon, cũng cho rằng, đối với lãnh đạo cấp cao của Đảng Cộng sản Việt Nam, tranh chấp ở Biển Đông không quan trọng như thế giới bên ngoài nghĩ. Ông nói với BBC tiếng Trung: “Họ (các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam) ghét vấn đề này vì nó đe dọa sự tồn vong của chế độ, đó là điều họ thực sự quan tâm. Đồng thời, họ cố gắng sử dụng vấn đề này để trục lợi từ Hoa Kỳ.” Tuy nhiên, Harrison Pretat, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một tổ chức nghiên cứu của Mỹ, tin rằng “Việt Nam hy vọng sẽ tiếp tục thân thiện với Trung Quốc và các nước khác. Ông nói với BBC rằng Biển Đông đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam, đặc biệt là khi nói đến nguồn tài nguyên năng lượng ngoài khơi. Tuy nhiên, Việt Nam cần có sự cân bằng giữa việc duy trì quan hệ chính trị, kinh tế với Trung Quốc và vấn đề Biển Đông. Ông cho biết Hà Nội có thể có nguy cơ gây tổn hại đến mối quan hệ với Bắc Kinh nếu tương tác của họ với Hoa Kỳ bị coi là quá thân thiện hoặc nếu Hà Nội ủng hộ chiến lược khu vực của Hoa Kỳ được coi là chống Trung Quốc. Tháng 10/2022, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng hội kiến ​​Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trở thành chức sắc nước ngoài đầu tiên thăm Bắc Kinh sau Đại hội 20. Cuối tháng 6, gần như cùng thời điểm Reagan đến thăm Đà Nẵng, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính được Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường mời bay tới Bắc Kinh trong chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên kể từ khi trở thành thủ tướng. Khi ông Phạm Minh Chính gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 27/6, ông hiếm khi đề cập đến khả năng nghiên cứu, phát triển hợp tác đường sắt cao tốc giữa hai nước, đồng thời kêu gọi Trung Quốc tiếp tục đẩy nhanh việc mở cửa đường sắt cao tốc; cánh cửa cho nông sản Việt vào thị trường Trung Quốc. Truyền thông Đài Loan Thông tấn xã Trung ương cho biết, trong các cuộc gặp cấp cao giữa Việt Nam và Trung Quốc trước đây, Việt Nam đã nhiều lần đề cập đến việc sẵn sàng tăng khối lượng vận chuyển hàng hóa đường sắt song phương, nhưng khá hiếm khi đề cập công khai kế hoạch phát triển đường sắt cao tốc nối hai nước. . Ông Tập Cận Bình bày tỏ sẵn sàng nhập khẩu thêm hàng Việt Nam, đồng thời kêu gọi “hai bên cùng phản đối ‘tách rời, đứt liên kết’, phản đối chính trị hóa các vấn đề kinh tế, công nghệ”. Preeta nói với BBC rằng chuyến thăm là dấu hiệu quan trọng của việc tăng cường phối hợp an ninh giữa Mỹ và Việt Nam, cho thấy Việt Nam hoan nghênh sự hiện diện của hải quân Mỹ trong khu vực (ngược lại với sự phản đối của Trung Quốc). Chuyến thăm Đà Nẵng của Reagan diễn ra sau tranh chấp Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc. Vào thời điểm đó, các tàu Trung Quốc đi vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và các nơi khác. Các nhà phân tích cho rằng đây có thể là thách thức hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam. Su Ziyun, nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu an ninh quốc phòng chính thức của Đài Loan, cho rằng từ góc độ địa chiến lược, Việt Nam là mảnh ghép cuối cùng bao quanh Trung Quốc. Ông phân tích, chiến lược của Trump là giành chiến thắng trước Việt Nam và Triều Tiên để kiềm chế Trung Quốc ở cự ly gần. Trong thời kỳ Biden, Triều Tiên bị bỏ rơi và tập trung củng cố Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Philippines. Do đó, Việt Nam trở thành mảnh ghép cuối cùng trong bức tranh địa chính trị của Biden. Tô Tử Vân nhấn mạnh, Việt Nam giáp biển Đông nên tầm quan trọng về mặt địa lý kém hơn các nước chuỗi đảo đầu tiên giáp “tuyến ngoài” Thái Bình Dương, tuy nhiên vẫn có sức hấp dẫn đối với Nga và Trung Quốc. các nước đóng trên “tuyến nội” Liên Xô cũ còn thuê căn cứ hải quân ở Vịnh Cam Ranh làm căn cứ phía Nam của Hạm đội Thái Bình Dương. Giáo sư Su tin rằng thái độ chiến lược của Việt Nam là chơi quân bài của Mỹ và “thậm chí có thể chấp nhận viện trợ quân sự của Mỹ”. Vì vậy, hệ thống Mỹ Latinh của Hà Nội cũng cho phép cường quốc thuộc địa cũ là Pháp cử máy bay quân sự đến thăm và đóng quân trong thời gian ngắn, đây rõ ràng là một chiến lược cân bằng quyền lực. Su Ziyun nói với BBC rằng mối quan hệ an ninh giữa Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ trở nên gần gũi hơn. Chẳng hạn, cựu Tổng thống Mỹ Obama đã dỡ bỏ hạn chế bán vũ khí cho Việt Nam vào năm 2016. Sau khi Trump nhậm chức, ông bắt đầu cung cấp viện trợ quân sự miễn phí cho Việt Nam, với tổng số tiền đạt 92 triệu USD vào năm 2022. “Với sự thể hiện kém cỏi của vũ khí Nga trên chiến trường Ukraine, vũ khí tương lai của Việt Nam có thể hướng về phía phương Tây (hiệu ứng này đã xảy ra ở Ấn Độ), điều này sẽ có lợi hơn cho Hoa Kỳ trong việc mở rộng hợp tác an ninh và quân sự với Việt Nam, đồng thời cũng sẽ khiến vòng vây của Bắc Kinh mở rộng hơn nữa”, ông nói. Tuy nhiên, Preeta nói với BBC rằng chuyến thăm của Reagan có thể không gửi đi tín hiệu lớn như người ngoài nghĩ. Bởi vì ở một khía cạnh nào đó, đây có thể là một chuyến thăm bù - Việt Nam đã hủy chuyến thăm đã lên kế hoạch vào năm ngoái. Ngoài ra, Hoa Kỳ còn ám chỉ rằng Hà Nội sẵn sàng nâng cấp quan hệ song phương lên “đối tác chiến lược”. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng quân bài Việt Nam do Mỹ chơi nhằm kiềm chế Trung Quốc không thành công như người ngoài tưởng tượng, hoặc vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Haydon của Chatham House cho biết, "Giới lãnh đạo của Việt Nam theo chủ nghĩa Lênin và coi nền dân chủ được Mỹ hậu thuẫn là mối đe dọa lớn nhất mà nước này phải đối mặt. So với Mỹ, các vấn đề của Trung Quốc không đáng kể". Đối thủ của Bắc Kinh ở châu Á Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng mối liên hệ kinh tế của Việt Nam với Trung Quốc quá sâu để có thể gia nhập liên minh Mỹ nhằm kiềm chế Trung Quốc.. Zachary Abuza, giáo sư tại Đại học Chiến tranh Quốc gia ở Washington, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ rằng Bắc Kinh tự tin rằng “Việt Nam biết rằng họ là một chủ thể độc lập và kiên quyết từ chối thực hiện bất kỳ hành động nào mà Bắc Kinh coi là thù địch với Trung Quốc”. lợi ích." . Ông đề nghị Nhà Trắng phải thừa nhận những vấn đề nhạy cảm mà Hà Nội quan tâm và “không thể liên kết rõ ràng việc cải thiện quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc”. cấp độ ngoại giao lên Cấp độ thứ hai (Trung Quốc, Ấn Độ, Nga và Hàn Quốc là cấp độ đầu tiên), điều này dường như khó đạt được dưới ảnh hưởng của Bắc Kinh. Hoa Kỳ là nhà đầu tư chính và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, nhưng Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và cũng rất quan trọng đối với ngành sản xuất của Việt Nam. Reuters dẫn lời một quan chức Việt Nam cho biết, mặc dù Mỹ hy vọng nâng cấp quan hệ ngoại giao với Việt Nam phần lớn chỉ mang tính biểu tượng nhưng "các nhà lãnh đạo Việt Nam đang do dự vì lo ngại Trung Quốc có thể trả đũa". Bich T. Tran) nói với Reuters: “Trước sự cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ cũng như khoảng cách giữa Trung Quốc và Việt Nam, Hà Nội có thể miễn cưỡng nâng cấp chính thức quan hệ đối tác toàn diện với Washington”. Minh, Việt Nam Tiến sĩ Sang nói với BBC tiếng Trung rằng để bù đắp sức ép ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Đông, Hà Nội hiện nay thực sự cần sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, đặc biệt là về mặt an ninh, quốc phòng. Nhưng các nhà lãnh đạo Hà Nội cũng cần sự hỗ trợ chính trị của Trung Quốc để duy trì và củng cố vị thế cũng như tính hợp pháp của Đảng Cộng sản Việt Nam: “Tôi tin rằng Việt Nam sẽ tiếp tục áp dụng chiến lược phòng ngừa rủi ro”, ông nói. Gần gũi, việc trở thành đồng minh của Hoa Kỳ gây bất lợi cho quan hệ Trung Quốc-Việt Nam chắc chắn sẽ thu hút sự chỉ trích và trả đũa từ các nhà lãnh đạo ở Bắc Kinh. Giáo sư Wu Youxiang của Đại học Oregon tin rằng, trên thực tế, mối quan hệ tay ba giữa Mỹ, Trung Quốc và Việt Nam không trải qua bất kỳ thay đổi nào về chất trong những năm qua. Chẳng hạn, ông cho biết mỗi mùa hè, Trung Nam Hải sẽ cử một số tàu đến khu vực tranh chấp ở Biển Đông để tuyên bố chủ quyền, trong khi Hà Nội đáp trả một cách tượng trưng để thế giới bên ngoài tin rằng họ quan tâm đến vấn đề Biển Đông. Ông nói với BBC: “Việt Nam muốn duy trì kỳ vọng của Hoa Kỳ về mối quan hệ chặt chẽ hơn với Việt Nam trong tương lai để họ không chỉ trích Việt Nam vi phạm nhân quyền ngày càng rõ ràng”. Theo khảo sát do Trung tâm nghiên cứu Pew (Pew Research Center) thực hiện trong những năm gần đây, ác cảm của người dân Việt Nam đối với chính phủ Trung Quốc ngày càng trở nên sâu sắc. Một khảo sát được trung tâm công bố vào tháng 8/2017 cho thấy, Việt Nam là quốc gia ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương có thiện cảm kém nhất với Trung Quốc, vượt qua Nhật Bản vốn có mâu thuẫn với Trung Quốc lâu nay. Chỉ 10% số người được hỏi ở Việt Nam thích Trung Quốc hơn Mỹ. Hơn nữa, báo cáo của Pew còn chỉ ra rằng Việt Nam đứng đầu trong số các quốc gia coi “sức mạnh kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc” là một điều xấu. Đồng thời, khi được hỏi về tác động tích cực của Tập Cận Bình đối với tình hình quốc tế toàn cầu, người Việt Nam có niềm tin kém nhất trong số các nước. Phân tích sự gia tăng của bầu không khí chống Trung Quốc trong xã hội Việt Nam, Giáo sư Huang Qiongha, chuyên gia nghiên cứu về Việt Nam tại Đại học Quốc gia Chengchi Đài Loan, đã chỉ ra trong một nghiên cứu rằng ở Việt Nam, một quốc gia độc tài, thiếu xã hội dân sự và phong trào chống Trung Quốc. Thái độ của Trung Quốc trong người dân luôn được chính phủ dẫn dắt và ngày càng mạnh mẽ hơn trong những năm gần đây. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh, bầu không khí chống Trung Quốc trong người dân Việt Nam không chỉ diễn ra sau sự trỗi dậy của Trung Quốc. Sau này, sau khi Việt Cộng chiếm được Việt Nam, hoạt động của nó ngày càng lộ liễu, “thậm chí còn làm rung chuyển quan hệ Việt – Trung”. Giáo sư Huang nhấn mạnh chính sách chính thức của Trung Quốc không phù hợp với tâm lý nhân dân, dẫn đến nhiều mâu thuẫn. Nói cách khác, Hà Nội thường xuyên phải đối mặt với bài toán khó là làm thế nào để cân bằng giữa “củng cố tình cảm quần chúng” và “lợi ích quốc gia”. Ví dụ, trong bầu không khí chống Trung Quốc, nếu chính phủ Việt Nam không thể đòi hỏi công lý từ Bắc Kinh, thì sự thất vọng của người dân đối với chính phủ sẽ lần lượt giáng xuống chính phủ Việt Nam. Ví dụ, vào năm 2014, khi Trung Quốc chuyển giàn khoan HD981 sang vùng biển mà Việt Nam tin rằng họ sở hữu, một phong trào chống Trung Quốc đã nổ ra trong nhân dân. Nhiều nhà máy nước ngoài ở tỉnh Bình Dương phía Nam đã bị phá hủy và chính phủ đã áp dụng biện pháp trừng phạt. thái độ tự do. Vào tháng 6 năm 2018, người dân Việt Nam tin rằng “Luật đặc khu kinh tế” mới được ban hành sẽ ưu đãi cho Trung Quốc, khiến hàng chục nghìn người xuống đường biểu tình, khiến các quan chức cấp cao của Hà Nội bị sốc. Huang Xinguang tin rằng hiện nay “người dân Việt Nam thực sự nghiêng về Hoa Kỳ hơn”, đó là do quan hệ song phương phát triển mạnh mẽ và “quyền lực mềm” của Hoa Kỳ thông qua giáo dục ở Việt Nam. Nhưng ông cũng cho biết mặc dù một số người Việt Nam không thích Bắc Kinh nhưng họ vẫn tôn trọng nền văn minh Trung Quốc và sự phát triển kinh tế của nước này.BẮN CÁBẮN CÁ